-Adana"daki Ulucami"nin batı kısmında sağlık hizmetlerinin verildiği Darüşşifa bölümü var. 

   -Darüşşifa"nın kubbesinde iki yılan veya ejder ağız ağza görülür. Üst çerçeveler içinde de hayat ağaçları görülür.

   -İnsan sağlığının ne kadar önemli olduğu insanlara hatırlatılmak istenir. 

    Eğer yolunuz bir gün Adana şehir merkezindeki tarihi Ulucami"ye düşerse, bu muhteşem yapının her yerinde farklı özelliklerin güzelliklerin olduğun göreceksiniz.  1500"lü yılların başlarında Ramazanoğlu Halil bey zamanında temelleri atılan ve oğlu Piri Mehmet Paşa zamanında 1540"lı yıllarda bitirilen Ulucami"nin batı tarafındaki ana kapının üzerinde taraça şekilli bir kubbeye dikkatle bakınız. Kubbenin sırt kısmında ağız ağza gelmiş, iki yılan başı göreceksiniz. Gövdesi uzunca olan yılanın başı çatal ağızlı, kulaklı, boynuzludur.  Yılan ağzının üzt kısmındaki çerçeveler içinde de ağaç şekilleri vardır. Tarihi kaynaklarda “Hayat ağacı” denilen bu şekiller, “ Allah sağlık, sıhhat ve afiyet versin, ömürüz uzun olsun” düşüncesini açıklar.  Ulucami ile ilgili araştırma yapan tarihçi Yılmaz Kurt ve Mimarlık tarihçisi Gözde Ramazanoğlu yazdıkları eserlerde Ulucami"nin bu bölümünün sağlık hizmetleri veren “Dar-üş-şifa” olabileceğine işaret etmişlerdir(1). 

    Gerçektende Ulucami"nin ana görünüşüne bakılırsa batı kısmındaki kubbeli bölümün sonradan eklendiği görülür. Burası Ramazanoğlu Vakfının merkezindeki Ulucami"nin bitişinde veya yanında bulunan sağlık hizmetleri veren Darüşşifa"dır. Burada uzman bir hekim öğrencilerine sağlık bilgileri vererek eğitiyor, hastalar tedavi ediliyor, ilaçlar yapılıyordu.  Görevli hekimin belli bir maaşı vardı. Adana halkının sağlık hizmetleri için ilaç yapıma ve tedavi hizmetlerinin de ücretsiz yapıldığını söyleyebiliriz. 

    Bu düşüncenin eseri olarak yapılan Darüşşifa"nın bir yerinden de ihtiyacı olanlara ilaçlar veriliyordu. 

     SAĞLIK HİZMETLERİ MERKEZİ OLARAK ADANA

     Adana tarihinde tarih boyunca sağlık hizmetleri veren çalışmaların izleri her yerde görülür. Akdeniz kıyısındaki Ayas antik kentinin ismi Latince belgelerde “Hijyen” sözcüğünün yazılışı  olan “Hygiae” olarak da biliniyordu. 2Hijyen” mikroplardan arınmış tertemiz olan yer anlamlarına gelir.  Günümüzde Yumurtalık ilçesi Ören mahallesindeki dere boyunca gezinti yapanlar tarihi sağlık merkezlerinin  sütun taş parçalarını görebilirler. Aynı yerde Bizans zamanında yapılmış olan hamam

harabesi bile ayaktadır. Ayas kentine hayat veren su kaynağı ise Amanos dağlarından kanallar ile alınarak Erzin ovasından geçirilip Ayas"a ulaştırılan uzunluğu 70 km"yi bulan dünyanın en uzun su kanallarından idi. Benzer şekilde Anavarza, Kastabala,  Misis, Tarsus antik şehirlerinde de Romalılar zamanından kalan sağlık hizmetleri veren yapıların izlerine rastlanır. 

YILANLAR ORTASINDAKİ HAYAT AĞACI 

Adana Ulucami"deki kubbede bulunan iki ejder diye de isimlendirilen yılan başının ilaç ve sağlığın kaynağı olduğunu da söyleyebiliriz. Günümüzde bile tıp ve eczacılığın sembolleri yılan şekilleri ile gösterilir.  Yılan başları üzerindeki çerçevelerde bulunan hayat ağacı da kökleri, gövdesi, dalları, meyvesi ile uzun yaşamayı hatırlatır. 

Bütün bu açıklamalardan sonra 46 yıl hükümdarlık yapan Kanuni Sultan Süleyman"ın şu sözleri

kulaklarımızı çınlatır. 

  “ Halk içinde muteber bir nesne yok devlet  gibi 

   Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi …

    Sizler de bir gün Ulucami"ye yolunuz düşerse batı yönündeki kubbede bulunan yılan başları ve üzerindeki hayat ağaçlarına dikkatle barkınız. Sağlıklı yaşamanın insan için ne kadar önemli olduğunu anlarsınız. 

1.Bak. Gözde Ramazanoğlu, , Adana"da Tarih, Tarihte Adana, s. 138; Yılmaz kurt- M. Akif Erdoğru, Adana Evkaf Defteri, TTK Yayını, Ankara-2000, s. XXXI