Avustralyalı bilim insanı Ian Mackay İsviçre Peyniri Modelini   Covid 19 pandemisi ile mücadale için yeniden tanımladı.  Sizlere, aşağıda,  modelin bir çizimini sunuyorum. Bu model,  tek bir mücadelenin yeterli olmadığı ancak alınabilecek her bir tedbirin mücadelede  fark oluşturacağı fikrine dayanıyor.

Biraz daha açarsak:

Covid-19 mücadelesinde başarı çok katmanlı bir mücadeleyi gerektirir. Her bir önlemi bir katman olarak varsaymalıyız. Her bir önlemin aslında Covid-19 tarafından geçilebilen bir kaç deliği vardır. Önlemleri arka arkaya koyup katman katman dizdiğimizde ise  her bir önlem diğerinin deliğini kapatır.

Katmanın en üst tabakasında kişisel sorumluluklarımız var.  Artık neredeyse ezberlediğimiz;  fiziksel mesafe, hastayken evde kalmak, el hijyeni,  öksürürken ağzı kapatmak, kalabalıkta uzun süre kalmamak gibi.

Katmanın diğer tabakalarında ise paylaşılan sorumluluklarımız var. Hastalık belirtileri olduğunda testlerin yapılıp,  tedavilerin uygulanması;  kamusal ortamların  havalandırılması, gerektiğinde karantinanın uygulanması ve en sonunda da aşılanma devlet ve kamunun paylaşılan sorumlulukları arasında sayılabilir.

Bilim insanları bu çok katmanlı sistem içerisinde bireysel sorumluluklarımız ile paylaşılan sorumluluklar arasında küçük bir fare tanımlıyorlar. Bu fare aslında bizim sorumsuzluklarımız. Maskeye, aşıya, yukarıda saydığımız önlemlere karşı olmak, kalabalık ortamlarda uzun süre bulunmaktan imtina etmemek gibi.

Sizin de bildiğiniz gibi COVİD-19 ile mücadele hem bireysel sorumlulukların hem de paylaşılan sorumlulukların eksiksiz olarak yerine getirilebilmesi ile mümkündür. Her birey ve kurum mücadele sürecine katılırsa, virüs bu katmanlar içerisinde bir duvara toslayarak yayılımını durduracaktır.

Hepimiz 100 milyon doz aşının ülkemize gelerek hızlıca  aşılanacağımız, eski normalimize yani işimize, sosyal hayatımıza, düğünlerimize, bayramlarımıza dönebileceğimiz o sihirli günün beklentisi içerisindeyiz.  Maalesef biliyoruz ki bunlar bizim istediğimiz hızda olmayacak. Tıpkı aşılamanın kademeli olarak yapılacağı gibi pandeminin yavaşlayıp hayatın normale dönmesi de elbette ki kademeli olacaktır. Bu süreçte kendimizi ve başkalarını korumak için maskeye ve İsviçre peyniri modelindeki önlemleri sağduyulu bir tavırla uygulamamız gerekecek.

Maske yüzümüze tam oturmuyorsa, burnumuzun altına takılmışsa, tek parça kumaştan ise, üç katlı cerrahi maske vasfında değilse,  maske çıkarıldıktan sonra imha edilmiyorsa, maskeyle kirlenen eller dezenfekte edilmiyorsa; bunların her biri koruma katmanı üzerinde ki birer deliktir. Sadece maske katmanı üzerinde oluşabilecek birkaç delikten bahsedip yazımı noktalıyorum. Varın gerisini siz hesap edin.