DANİSKA
Dün sohbet arasında arkadaşımın, 'saçmalığın daniskası' (yeni nesil pek bilmez) demesiyle, seyahatte bile başladım yazmaya. Yine nerelere gittim.
Müsaitseniz sizi de götürmek isterim.
12.yy.'dan beri Polonya ile Almanya arasında ihtilaflara konu olmuş, iki ülke için adeta hırs mücadelesi haline gelmiş olan Danzig / Gdansk'e uzanalım.
'Bir şeyin en uç noktası, en iyisi , âlâsı anlamında' kullandığımız Daniska,
1920'de kurulmuş olan Danzig Serbest Şehrinden türemiş.
Eskiden Baltık Denizi kıyısında, limanlar kenti olan Danzig (o dönemde Almanların himayesinde. II. Dünya Savaşı sonrasında Polonya'ya bağlanacak) yoluyla Almanya'dan gelen, kaliteli olan bu malların üzerinde yer alan damgalardan dolayı (Alman mallarının kalitesi de meşhurdu)
'en iyisi, en sağlamı, en kalitelisi anlamında' kullanılarak dilimize uyarlanmış #daniska #daniskası olmuş.
Hazır Almanya demişken ekleyelim,
Kolonya, Almanya?nın Cologne / Köln şehrinden.(Hikayesini daha önce yazmıştım.)
Hamburger, Almanya Hamburg?dan geliyor.
Genelde uzun, sarı, parlak renkte, İpek gibi yumuşak saçlar için söylediğimiz 'Lepiska', Almanya'nın sarı renkli ipekleri ile ünlü Leipzig şehrinden. (Bulmacacılar iyi bilir)
Almanya demişken iki önemli konu var ki, ama özetlemesi zor. Onlar sonra.
(Farkındayım, arkası yarın gibi oldu ama buraya notu bırakayım ki, bir nevi söz vermiş olayım ve unutmamayım diye. (Yeni kitap, iş güç, seyahatler derken kafa bu aralar bi dünya:))
Bu arada şehir isimlerinden türeyen dilimize yerleşen çok örnek var.
Ve sanki sığdırabilirim gibi.
Misina, İtalya'nın Messina şehrinden
Jean, İtalya- Cenova (Genes)
Denim, Fransa, Nîmes'ten
Muslin, Irak'ın Musul'undan
Parmesan, İtalya'nın Parma şehrinden
Şanti (krem şanti) Fransa'nın Chantilly şehrinden
Bordo, Fransa Bordeaux'tan
Moka, Yemen'in Muha'sından
Maroken, Fas-Marakeş'ten
Çarliston, (biber+dans) ABD'nin Charleston şehrinden
Spa, Belçika-Spa şehrinden
Astragan, Rusya-Astrahan'dan
Fes, Fas'ın Fes'inden
Bir tür terlik tokyo, Japonya-Tokyo'dan
Medeni, Medine şehrinden
Nihavent, İran- Nihâvend'ten
Parşömen, Antik Pergamon(Bergama) diye uzuyor liste.
Sevgiyle, bilgiyle, kitaplarla kalın