ABD'de aylardır devam eden seçim heyecanı bugün son bulacak. Posta yoluyla oy verme işlemlerinin yanı sıra sandıklarda oylarını kullanan ABD'liler başkanını seçiyor.

ABD'de bugün olan yapılacak başkanlık seçimine 24 saatten az süre kala birçok eyalette başlayan erken oy kullanma sürecinde 98 milyona yakın seçmen tercihini yaptı. Günün tamamlanmasıyla ABD'deki 59'uncu seçimlerin gerçekleşmesi beklenirken, ABD Başkanı'nın Donald Trump mı yoksa Joe Biden mı olacak sorusu büyük merak konusu.

SANDIK BAŞINA GİTMEYE BAŞLAYACAKLAR

ABD'de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ve postayla oy kullanma tartışmalarının gölgesinde uzun süredir merakla beklenen seçim için doğu saatiyle 06.00'da seçmenler sandık başına gitmeye başlayacak. 

Amerikan halkı, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra, Kongre'nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nin tamamı ile 100 üyeli Senato'daki 35 sandalye için de oy kullanacak.

Üç farklı saat dilimi olan ülkede, oy verme işlemlerinin başlaması ve bitişi eyaletlere göre değişecek. 

Doğu yakasındaki saat dilimi esas alındığında oy verme işlemi, New York ve Virginia'da saat 06.00'da (TSİ 14.00), en kritik eyaletler olan Florida ve Pennsylvania ile başkent Washington DC'de saat 07.00'de (TSİ 15.00) başlayacak.

Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pennsylvania'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'da (TSİ 05.00) kapanacak. 

ANKETLERDE BIDEN ÖNDE

Anket Biden'ın oyların yüzde 52'sini, Trump'ın ise yüzde 42'sini alacağını gösteriyor. Özellikle de kadınların ve ileri yaştakilerin Trump'a karşı olduğu ve bu iki grupta da iki haneli farkların ortaya çıktığı görülüyor.

YARIŞ KIZIŞIYOR

Ancak ankete göre, yarışın başa baş geçmesi beklenin 12 eyalette fark Biden'ın lehine 6 puana düşüyor. Biden'ın bu eyaletlerde Trump'a attığı fark, anketlerdeki normal hata payı içinde ve çoğu anket bu eyaletlerdeki yarışın sıkı geçeceğini gösteriyor.

Bu durum da ulusal çaptaki oy farkına karşın, Trump'ın 2016'da yaptığı gibi ulusal halk oyunu almadan, başkanlık için gereken yeterli delege sayısını bulup, yarışı kazanmasını sağlayabilir.

DEMOKRATLARIN 2016 KORKUSU

ABD'de seçimin belirleyici bölgeleri arasında bulunan Pennsylvania, Florida, Michigan ve Wisconsin gibi eyaletlerde yarışın başa baş geçmesi beklenirken yapılan anketlerdeki hata payı, 2016'daki kadar olsa bile Biden tüm bu eyaletlerde Trump'ı yenilgiye uğrattığını ifade ediyor.

Bir başka deyişle Zeffman, Trump'ın Beyaz Saray'ın anahtarını elinde tutabilmesi için anketlerdeki Trump lehine hata payının çok daha fazla olması gerektiğini söylüyor. Fakat 2016'd da benzer anket sonuçlarını gören Demokratlar, o gün aldıkları yenilgiyi unutmadı. Bugünkü seçimler için de itidalli davranmaya çalışan Biden cephesi, sürpriz yaşamamak için sandıklardan çıkacak sonuçlara odaklandı.

97 MİLYON 665 BİN 370 KİŞİ OY KULLANDI

Başkanlık seçimlerinde erken oylama bilgilerini derleyen internet sitesi "ABD Seçimler Projesi"ne göre, postayla ve sandık başında şimdiye kadar 97 milyon 665 bin 370 kişi oy kullandı.

Posta yoluyla kullanılan oyların sayısı 62 milyonu geçerken 35 milyondan fazla kişi de oy pusulalarını bu süreçte oluşturulan seçim sandıklarına elden bırakmayı tercih etti.

California 11 milyon 236 bin, Teksas 9 milyon 719 bin ve Florida 8 milyon 974 binden fazla oyla ülkede erken oylamanın en fazla yapıldığı eyaletler olarak öne çıkarken kullanılan erken oyların 2016 başkanlık seçiminde kullanılan toplam oyların yüzde 70,9'una denk geldiği kaydedildi.

BEYAZ SARAY'A GİDEN OY 270 DELEGEDEN GEÇİYOR

ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor.

Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.

TRUMP WASHINGTON'DA, BIDEN BELAWARE'DEN İZLEYECEK

Başkan Trump, seçimsonuçlarını başkent Washington DC'de Beyaz Saray'da takip edecek. Trump kazanması durumunda kutlamayı da Beyaz Saray'da yapmayı planladığını açıkladı.

Biden ise seçimleri Delaware eyaletinin Wilmington kentinde takip edecek. Biden kazanması durumunda halka hitabını buradaki Chase Center'dan yapacak. 

ABD BASINI AP'DEN TAKİP EDECEK

Öte yandan Amerikan basınının çoğu ve yabancı basın kuruluşları seçim sonuçlarını genellikle Associated Press (AP) üzerinden takip edecek. 

Kendisini "kar amacı gütmeyen haber ortaklığı" olarak nitelendiren Associated Press haber ajansı, seçimgecesi 4 binden fazla muhabirle ülke çapında veri toplayacak.

AP'nin seçim akşamı sandıkların kapanmasıyla resmi olmayan ilk sonuçları duyurması bekleniyor.

REKOR DÜZEYDE YÜKSELDİ

İnternet sitesinin yöneticisi Florida Üniversitesinden seçim uzmanı Profesör Michael McDonald, daha önce yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle birçok eyalette posta yoluyla veya sandık başında erken oylamaya izin verilmesinin, bu seçimlerde oy kullananların sayısının rekor düzeyde yükselmesinde ana etken olduğunu ifade etmişti.

SONUÇLAR GECİKEBİLİR

Posta yoluyla oylama için ülke genelinde seçmenlerin 91 milyondan fazla oy pusulası talep ettiği bildirilmişti.

ABD'de gerçekleştirilecek başkanlık seçimleri piyasaların odağında yer alırken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle postayla oy kullananların sayısının fazlalığı ve posta oylarının sayım sürecindeki farklılıklar nedeniyle seçim sonuçlarının bu gece netleşmeyebileceği belirtiliyor.